"Sivas Birinci Halk Şairleri Bayramı 5-7 Kasım 1931 Hatıra Kartpostalları." VI. SİVAS HALK ŞAİRLERİ BAYRAMI VE GERİDE BIRAKTIKLARI Doğan KAYA Ülkemizde âşıklar bayramının ilki ve ikincisi Sivas’ta yapılmıştır. Mecburî hizmet için 1930’da Sivas’a gelen öğretmen Ahmet Kutsi (Tecer), burada Sivas Lisesi edebiyat öğretmeni Vehbi Cem (Aşkun) ve müzik öğretmeni Muzaffer (Sarısözen) ile tanışır. Ahmet Kutsi, önce Halk Şairlerini Koruma Derneğini kurar ve başkanlığına Belediye Başkanı Hikmet (Işık) Bey’i getirtir. Halk türkülerinin, hikâyelerinin ve âşıklarının harman olduğu Sivas’ta derneğin tüzüğünde de yer aldığı gibi derhal bir âşıklar programı yapmayı düşünür ve I. Sivas Halk Şairleri Bayramı adıyla 5-7 Kasım 1931’de programı gerçekleştirir. Halkın oldukça ilgi gösterdiği Âşıklar Bayramına; Revanî, Meslekî, Suzanî, Süleyman, Karslı Mehmet, Müştak, Yarım Ali, Talibî, Yusuf, San’atî, Ali gibi âşıklar katılır. Üç gün süren bayram sonrası Tecer, iştirak eden âşıklara Halk Şairi olduklarına dair bir kâğıt verir. Bu belge, gezici âşıklara gittikleri yerlerde çok kolaylıklar sağlar.II. Halk Şairleri Bayramı, 30 Ekim 1964’te General Fuat Doğu’nun önderliğiyle gündüz ve gece olmak üzere iki program olarak gerçekleştirildi. Bu bayrama tamamı Sivaslı olan Dertli Haydar Özdemir, Seyit Türk, Ali Akış, Veysel Cehdi Kut, Ali İzzet Özkan, Baharözlü Feryadî, Ali Sultan, Derdiment, Veysel Şatıroğlu ve Hamit Şeker katıldı.Sivas’ta bu bayramdan sonra muhtelif tarihlerde adına bayram denilmese de bayram niteliğinde başka faaliyetler de oldu.Bu tarihten sonra Sivas’ta 1967’de TCDD sinema salonunda kalabalık bir âşığın katıldığı şenlik yapıldı. Ben o sırada 15 yaşında idim ve şenliği izleyen şanslı kişilerden biriydim. Programı rehmetli halkbilimci İbrahim Aslanoğlu sunmuştu. Bayrama başlıca şu âşıklar katılmıştı: Âşık Veysel, Bekir Kılıç, Derdiment, Haydar Aslan Seyit Yalçın, İcazet, Sefil Selimî, Sanatî, Şevki Esen, Veysel Cehdi Kut. Programa ait hatırladıklarım her çıkan şiirini okudu veya sazı ile türküsünü icra etti. Veysel’in birisi devamlı terini sildi. Kadın şair Âşık Derdimend de diğerleri gibi sahneye çıktı, bir sandalyeye oturdu, ancak Aslanoğlu’nun bütün ısrarlarına rağmen -utandığından- ağzından bir tek kelime çıkmadı ve geldiği gibi sahne gerisine gitti. O geceye ait hatırladığım bir başka husus da herhangi bir âşık karşılaşması yapılmamış olması idi.Bir başka faaliyet de 23 Haziran 1969 Salı günü saat 21. 00’de Esen Sinemasında yapıldı. Bunu o tarihlerde Abdülkadir Hergüner’in yayımladığı 24 Haziran 1969 tarihli Hizmet Gazetesinden öğreniyoruz. “Âşıklar Gecesi” adı ile Milliyetçi-Toplumcu Yüksek Talebe Derneğince düzenlenen geceye katılmak isteyenler bilet alarak katılmışlardır. Verilen ilânlarda şu ibare vardır: “Biletler Esen Sinemasından, İslâm Kitabevinden, Omay sineması karşısındaki elbise temizleyicisi Mehmet Özgür’de satılmaktadır.” Geceye katılan âşıkların başlıcası şunlardır: Ali İzzet, Âşık Veysel, Devranî, Fadime Teyze (Fatma Oflaz-Derdiment), Feryadî, Feymanî, Hasan Yüzbaşıoğlu (‘Mihmanî), Hüdaî, İsmet Namlı, Selmanî. F- Gece ile ilgili olarak Tokatlı Selmanî şu şiiri yazmıştır:GelecekÂşıklar gecesine bu akşamÖnce Âşık Veysel mihman gelecek Hüdaî der ben aşk ile savaşam Ona rakip Âşık Feyman gelecekHasan Yüzbaş’oğlu devranı bize Ali İzzet Özkan da karışır söze Hemen hazır durur Fadime Teyze Âşıklar anası sultan gelecekİsmet Namlı ile Âşık Feryadî Sivas’ta meşhurdur bunların adı Âşıklar dalmaya derya aradı Katre katre bahr u umman gelecekSöz ile yapılır aşkın güreşi Meydanda tanımaz kardeş kardeşi Nice âşıklarla etmiş savaşıTokat’tan da Âşık SELMAN gelecekBir başka faaliyet de 21 Şubat 1972 günü, saat: 19.00’da TCDD Sinema Salonunda yapılmıştır. Geceyi “Sivas Âşıklar Bayramı” adı ile Sivas Halkevi düzenlemiştir. Hazırlanan davetiyede yer alan cümle şöyledir: “Halk Saz Ozanları Türküleri Şenliği ve Ozanlar Yarışması- Halkevlerinin 40. Kuruluş yıldönümü nedeniyle düzenlediğimiz halk saz ozanları türküleri şenliği ve ozanlar yarışmasına onur vermenizi dileriz. Sivas Halkevi Yönetim Kurulu.” Geceye şu âşıklar katılmışlardır: Ali Sultan, Çobanoğlu, Fuat Ağapınar (Efkarî), İsmet Namlı, Reyhanî, Sabri Saraydın, Sarıcakız, Şeref Taşlıova, Vahap Kocaman, Ziya Başer.Sivas’ta âşıkların sanatlarını icra etme imkânı bulabildikleri bir diğer program, Belediye Başkanı Osman Seçilmiş’in önderliğinde Sivas Belediyesince 14. 5. 1991 günü Kültür Merkezinde yapılmıştır. Bu gecede ise Çobanoğlu, Gülhanî, Gülşadî, İsmetî, Kul Gazi, Sefil Selimî, Şeref Taşlıova gibi âşıklar sanatlarını icra etme imkânı bulabilmişlerdir.Yıllarca ara verilen âşık programları 2007’de Sivas Valisi Veysal Dalmaz’ın önderliğinde Sivas Fasıl Heyeti Aşıklar ve Halk Oyunları Derneğinin (SİFAHOD) düzenlediği ve III. Sivas Âşıklar Bayramı adı altında tekrar başlatılmış ve bu gelenek yine SİFAHOD’un düzenlemesiyle bu güne kadar yapılagelmiştir..... Yayımlandığı yer: Kültür Çağlayanı, S. 15, Temmuz-Ağustos 2012, s. 7-11.
via Sivas Herfene https://bit.ly/43K2p5Z
Yorumlar
Yorum Gönder